Vài điều cần lưu ý khi triển khai Constructed World từ Worldbuilding
Members

Hế lu các thành viên của Hako động, lại là mị đây. Trong thời gian rảnh rỗi của những ngày nghỉ tết dương mị đã ngồi suy nghĩ rất nhiều và quyết định viết bài này để các tác giả và các thành viên đang có ý định viết truyện tham khảo thêm, đồng thời nhận ra được những gì đang thiếu sót trong truyện của mình.

Lưu ý: đây là bài viết chỉ dựa vào những trải nghiệm của mị trong thời gian làm mod, vì vậy sẽ có những thiếu sót hoặc vài điểm chưa hợp lý. Mong những pro-ers có thể đóng góp những ý kiến tích cực góp phần hoàn thiện bài viết.

WORLDBUILDING & CONSTRUCTED WORLD

World Build – Cái khái niệm này chắc chẳng lạ lẫm gì với các bạn trong này đâu nhỉ? Từ những câu chuyện bình thường cho tới những thế giới fantasy, isekai rồi đa vũ trụ đều có “thế giới” của riêng nó. Khi bạn xây dựng thế giới cho câu chuyện của mình, đó chính là Worldbuilding. Và sản phẩm cuối cùng của nó là Constructed World - hay Conworld

Không nói về những câu chuyện đời thường vì thế giới của mấy truyện đấy đều lấy thế giới của chúng ta ra để nói (trái đất “của chúng ta” hen, không phải Earth dis, Earth dat đâu). Thì những truyện kỳ ảo (fantasy), dị thế giới (isekai) vân vân và mây mây các tác giả đều phải có công đoạn xây dựng thế giới kỹ càng, tạo ra bản sắc riêng của mình, thể hiện được “cái tôi sáng tạo” của mình mà làm độc giả bị cuốn vào đó.

Ở đây mị sẽ không hướng dẫn World Build bởi cái đó tùy khả năng của từng người, hơn nữa hướng dẫn cái này theo cảm tính của mị thực sự chẳng có ý nghĩa gì hết. Đúng với tiêu đề của bài viết, mị sẽ chỉ nói đến cách triển khai và quản lý thế giới mà các bạn xây dựng được mà thôi (Conworld). Okie, here we go!

CÁC YẾU TỐ CẦN THIẾT ĐỂ TRIỂN KHAI

  • Ý tưởng hoàn chỉnh:

Để triển khai được thế giới mà bạn sáng tạo, bạn cần có một ý tưởng hoàn chỉnh về thế giới: sinh vật, phép thuật, quốc gia, logic của riêng thế giới đó,… Phần lớn những truyện mị trảm trước kia đều rất nửa vời, tức là nghĩ đến đâu viết đến đó, từ đấy sinh ra tác giả dần bế tắc, viết linh ta linh tinh nhây nhớt rồi dừng hẳn. Bạn phải có được một ý tưởng hoàn chỉnh thì khi viết mới không xảy ra tình trạng đó.

Phần logic mị bôi đen ở đây đó là vì khá nhiều bạn nói về vụ: xời, fantasy hay sci-fi cần quái gì logic? Các bạn nhầm. Ở đây nó là LOGIC CỦA TRUYỆN. Bạn cần phải tạo ra một cái logic của riêng truyện mà mình sáng tác để người đọc cảm thấy bị thuyết phục mà không thấy nó quá phi lý một cách vô lý. Ví dụ: nguồn gốc chakra trong Naruto, sức mạnh của trái ác quỷ trong One Piece hay sức mạnh Titan trong AoT,... Khi đã làm được điều này bạn sẽ không phải sợ truyện thiếu đi tính logic và bất cứ ai bắt bẻ truyện của mình hết bởi chỉ cần đem logic mà bạn xây dựng ra để nói, tránh được trường hợp cùn đời “cần quái gì logic”.

  • Không nên đi hoàn toàn theo lối mòn:

Quá nhiều ý tưởng kiểu mỳ ăn liền dựa vào những tác phẩm đại trà nhan nhản hiện nay: xuyên không vào thế giới game, xuyên không vào thế giới fantasy… nhạt nhẽo thiếu sáng tạo dẫn đến việc truyện nào cũng giống nhau về motif. Sự “sáng tạo” mang tính chất mỳ ăn liền kiểu này không giúp tư duy bạn mở mang hơn, chính vì vậy nó không tạo ra độ hấp dẫn. Và vì dựa vào những tác phẩm kiểu như vậy, phần lớn các tác giả sẽ không thể nghĩ ra được gì tiếp theo, câu chuyện cuối cùng bỏ lửng.

  • Phải có được khởi đầu và kết thúc:

Phần khởi đầu thì ai cũng phải có, và phần kết thúc buộc bạn cũng phải có. Nó là cái nền tảng để bạn có thể định hướng cho truyện. Hãy nghĩ được cái kết cho đứa con tinh thần của bạn. Đừng viết ra một câu chuyện mà chính bản thân bạn còn không biết nó sẽ đi về đâu. Từ phần đầu đến phần kết có thể là một quá trình rất dài, nhưng chắc chắn truyện của bạn trải qua bao nhiêu lối thì nó phải về được cái kết cuối cùng. Kiên nhẫn vào nhé, bởi viết văn nó không phải là công việc nhanh chóng đâu, đấy là cả một quá trình nan giải.


CÁCH TRIỂN KHAI

  Sự sáng tạo của các thành viên trong hako rất đa dạng, và nếu nghe các bạn lên ý tưởng về một thế giới bản thân nghĩ ra thì không thiếu những ý tưởng mang tiềm năng rất lớn. Thế nhưng suy nghĩ và lên ý tưởng là một chuyện, triển khai nó trong văn viết được hay không lại là chuyện khác.

Nhiều bạn rất nóng vội. Okie, mị biết các bạn rất vui vì nghĩ ra được một câu chuyện hay ho và muốn người khác biết được nó thông qua lời văn của mình. Thế nhưng sai lầm mà ai cũng mắc phải là sự nóng vội đó. Các bạn nhồi cả đống thông tin về thế giới chỉ trong vài ba chương ngắn ngủi, mỗi chương lèo tèo 2k 3k từ, như thế khiến các độc giả bội thực thông tin, và chính các bạn cũng sẽ rối trong mớ hổ lốn chính mình tạo ra, rồi sinh ra info dump cùng vô vàn hệ lụy kéo theo. Cái gì cũng phải từ từ. World Build dẫu sao nó cũng chỉ là một cái bản vẽ phác thảo, còn khi bắt tay vào xây dựng, bạn phải xây từng bước từng bước một như xây một căn nhà bắt đầu từ nền móng. Hãy kiên nhẫn.

  Khi bắt đầu viết một chương, bạn nên xây dựng luôn phần nội dung sơ lược: chương này nói về vấn đề gì? Xuất hiện những ai? Sinh vật nào?... Rồi sau đó kết thúc chương thì giải quyết xong cái gì và mở ra được cái gì mới. Dựa vào đó rồi dần dần khai triển sẽ dễ dàng hơn việc bạn vừa viết vừa nghĩ. Nếu bạn là một người viết thiếu kinh nghiệm không thể cô đọng lại thông tin chỉ trong vài chương ngắn ngủi thì đừng ngại mà viết dài hơn. Dĩ nhiên viết dài mà khiến độc giả đọc không bị chán thì đó còn thuộc kỹ năng dắt mũi độc giả của bạn nữa :)) tất cả những tác phẩm nổi tiếng chả có mấy truyện viết ngắn đâu, vậy nên cớ gì bạn lại viết ngắn? Cứ viết đi, viết đi đừng ngại ngùng. Từ nội dung cứ cài dần cài dần những thứ mà bạn xây dựng trong Conworld vào là người đọc sẽ hiểu ra mà không bị bội thực.


  Tất cả đều phải dựa trên cốt truyện. Từ cốt truyện mới ra được Conworld. Và Conworld sẽ đc phản ánh thông qua tình tiết truyện. Một tác giả viết tốt là tác giả biết xây dựng tình tiết vừa để nhả thông tin Conworld vừa đẩy đc mạch truyện đi tới mà ko làm độc giả bội thực, trái lại còn làm người ta thêm hứng thú.

  Ví dụ à? Ờm, mị có thể cho các bạn một vài ví dụ mà ai cũng biết: Harry Potter (nhưng mị lại không thích kiểu chúa tể Hắc Ám lại khá phế khi phép chỉ giết được lèo tèo vài ba mạng chứ không phải là phép có thể thảm sát số lượng lớn), Lord of the Rings (cụ Tolkien có vẻ hơi rush về mặt thời gian trong truyện, nhưng cũng gọi là tạm được), A Song of Ice and Fire (Game of Thrones đó. Mị thấy bộ này rất ổn). Còn dăm ba bộ isekai thì mị ít đọc nên cũng không cho được lời khuyên gì nhiều đâu, nhưng nếu là isekai fantasy hoặc isekai fantasy world game thì tham khảo những món trên hén. Hãy bỏ thời gian ra mà đọc. Dăm ba con game, manga, anime với light novel không giúp bạn được nhiều đâu. Nó có thể giúp bạn có ý tưởng, nhưng về cách triển khai rõ ràng không thể bằng được những tác phẩm văn học dòng tiểu thuyết chính thống đã được xuất bản.

  Một điều nữa bạn cần lưu ý đó là PHẢI ghi chép lại vắn tắt những sự kiện quan trọng cùng với các nhân vật đi kèm đặc điểm của tụi nó. Ghi vào đâu á? Sổ nè, file word nè, onedrive nè,… nói chung là nhiều cách để bạn ghi chép lại. Không ít trường hợp tác giả “lỡ quên” luôn nhân vật của mình hoặc quên luôn những plot mà họ ném vào truyện. Ghi càng cụ thể càng tốt, vì như thế bạn sẽ quản lý được nội dung truyện của mình rất chặt chẽ.

  Đó là tất cả những gì mị có thể chia sẻ với các bạn. Hãy để lại cmt bên dưới nói lên ý kiến của các bạn hen. Thân!

25 Bình luận

Mình nghĩ là nên thêm bài viết này vào Tư Liệu - Thủ Thuật Viết và Những Thứ Linh Tinh khác. :D
Nếu để trôi thì uổng lắm :(
Xem thêm
CHỦ THỚT
ăn bơ nặng rồi =))
Xem thêm
@Giám Thị: Nah, nhờ bài của Thị mà Long đã viết lại chương mở đầu + làm lại cốt truyện của mình và được thầy Dương khen rồi ^^.
Xem thêm
Xem thêm 1 trả lời
AUTHOR
Đào >~<
Xem thêm
Tuy không dài (như mấy bài của Bác Biển hay a Muối) nhưng lời văn rõ ràng, dẫn chứng súc tích nên đọc đến đâu nắm được đến đấy. Rất đầy đủ và ý nghĩa. Cảm ơn Mod :)
Xem thêm
Cảm ơn Mod
Xem thêm
AUTHOR
Chúng ta cần bài này hơn bao giờ hết
Xem thêm
Bình luận đã bị xóa bởi gà gật gù
TRANS
Á đù không biết bài này tồn tại luôn
Xem thêm
Phủi bụi bài viết :-"
Xem thêm
Đào! Đào! Đào!
*làm việc này bởi vì bài này rất có ích, hơn nữa chắc thị ko thích ăn hoa quả, nhất là bơ :)
Xem thêm
AUTHOR
chắc cái thread này của Thị chết rồi24.gif
Xem thêm
AUTHOR
Cảm ơn Thị vì bài viết. Mình đóng góp thêm tí cho xôm nha.
Tất cả các yếu tố như xây dựng nhân vật hay xây dựng thế giới đều phải dựa trên cốt truyện. Bạn muốn câu chuyện đi theo hướng nào, mâu thuẫn giữa ai và ai, ai thắng ai thua,... Từ cốt truyện đó mới ra đc wb để phục vụ cho mạch truyện đó.
Các thông tin wb nên đc phản ánh thông qua tình tiết truyện hơn là thông qua văn xuôi diễn giải dài dòng. Bạn muốn cho độc giả biết phép thuật có những giới hạn gì thì hãy tạo một tình huống cho thấy sự bất lực của các pháp sư. Bạn muốn nói về sự lũng đoạn của sự bầu cử thì hãy tạo một đoạn các nhân vật lôi chuyện đi bầu ra làm trò cười.
Một tác giả viết tốt là tác giả biết xây dựng tình tiết vừa để nhả thông tin wb vừa đẩy đc mạch truyện đi tới mà ko làm độc giả bội thực, trái lại còn làm ngta thêm hứng thú.
Nói lý thuyết vậy thôi chứ điều thần kỳ đó bản thân mình cũng chưa làm đc. :(
Xem thêm
CHỦ THỚT
đã chỉnh sửa :))
Xem thêm
Giả thiết là có khả năng worldbuild ngoài đời thực thì worldbuild truyện mới dễ đc =))
Xem thêm
CHỦ THỚT
chả liên quan. Cái này thuộc phạm trù của trí tuệ hết.
Xem thêm
Cảm ơn vì bài viết của Mod ạ. ^^
Xem thêm
AUTHOR
TRANS
Thị nói chuẩn nè :v
Chúng ta thường rất tự hào với ý tưởng mới lạ của bản thân (cũng phải thôi), mà đôi khi ko biết rằng trên thế giới có hàng tá người cũng giống bạn. Nhưng điều khiến họ thành công, nổi bật hơn chúng ta thì lại nằm ở nhiều yếu tố.
Với việc viết lách, đối với tui lúc nào cũng nghiêm túc cả, nghiêm túc học hỏi, nghiêm túc nhận cái sai để tiến bộ,...Viết một cách nghiêm túc chính là niềm vui của tui dành cho văn học.
Chả dám chia sẻ kinh nghiệm gì cho các bác. Nhiều lúc tui cũng muốn xổ một tràng về ý tưởng thế giới của mình cho mọi người biết đó. Nhưng khi nghiêm túc suy nghĩ, thì thấy còn rất nhiều lỗ hổng nếu muốn đưa câu chuyện đi xa hơn. Mỗi lần tui viết về một chi tiết gì, thường hay tìm hiểu kĩ càng xem nó như thế nào, cùng các điều thú vị liên quan đến nó, đặc biệt nếu là địa danh, con người. Khi sáng tạo ra sự vật, nhân vật mới cũng vậy, gần như đều vẽ nên một cốt truyện riêng đặc biệt. Với tui, càng chi tiết càng tốt (tất nhiên sau đó khi viết cũng cần hiểu thông tin nào cần và không để tránh infodump, phần thừa thì tự cất vào ngăn khoá riêng, hi vọng sau này có dịp dùng :)))
Mỗi người đều có một cách quan tâm khác nhau với "đứa con" của mình. Nhưng tui nghĩ quan tâm, tâm huyết thực sự là phải luôn có tinh thần cầu tiến, phải biết thay đổi cách "dạy" phù hợp, ngồi lại vài phút ngẫm xem lỗi lầm ở đâu, có chính xác không. Ta cũng cần biết chắt lọc các luồng ý kiến, không nên ba phải với mọi thứ.
Hơn hết tui nghĩ tác giả là cần biết kiên nhẫn. Bỗng nhiên một ngày, thằng tác này 6 tháng trước viết như một đứa trẩu cấp hai đọc được vài bộ isekai main bá, khoe mẽ tự vỗ bụng mình viết hay "vailol", "tao không sai, cái sai là thế giới này ^.^"; hôm nay lại viết nên một câu chuyện phong cách khác hẳn, tuy chưa đạt đến hoàn mỹ nhưng rõ ràng vô cùng cuốn hút có thần. Ai biết được, quân tử báo thù "mười năm" chưa muộn mà.
Kiên nhẫn để ngày mai ta toả sáng gấp bội lần. J.K Rowling từng bị từ chối cả chục lần trước khi Harry Porter xuất hiện trên kệ sách. Tui vẫn thường nghĩ đến điều đó để làm động lực, haha :))
Đêm khuya tự nhiên xàm tí :v
Xem thêm
AUTHOR
tôi thấy mấy bộ bị trảm vì rush thì hệt như thị nói luôn =)) 1 chương nhét cả đống thông tin vào đọc muốn nản
Xem thêm
Quan trọng là mấy ông tác giả có chịu đọc bài này không ý.
Thủ thuật viết lách chình ình ở top thảo luận OLN mà chắc 10 ông mới có 1 ông chịu cố gắng đọc ~~.
Nhưng mà kinh nghiệm của mình thì mình sẽ xây dựng WB theo cây sơ đồ tư duy vì theo cách này rất dễ xây dựng các tình tiết hay tạo các tình tiết nhỏ hơn nữa và kết nối các tình tiết đó lại với nhau mà không bị rối hay rời rạc.
Xem thêm
CHỦ THỚT
nah, mị không nói về xây dựng mà, mị chỉ muốn nói về việc triển khai thôi. Có những vấn đề về triển khai rất nhiều người mắc phải mị nhắc ở bên trên ấy.
Xem thêm